Soğuk Odalarda Hijyen ve Sanitasyon

Her insan sağlıklı, temiz bir ortamda yaşamayı ve güvenli besin tüketmeyi ister. Sağlığımızı korumamız ve sağlıklı bir yaşam sürmemiz yalnızca bize bağlı değildir. Bireyin ve toplumun sağlıkla ilgili konularda dikkatli ve duyarlı olması, sağlığa zararlı olacak etkenleri ortadan kaldırmaya özen göstermesi gerekir.
 
Özellikle toplum sağlığı ile yakından ilgili olan turizm, hizmet, yiyecek – İçecek gibi sektörlerde görev alan kişilerin bu özeni daha fazla göstermeleri gerekmektedir. Çünkü onlar, kendi sağlıklarından ve hizmet sundukları kişilerin sağlığından birinci derecede sorumludurlar. Sanitasyon ve hijyen kurallarına uygun verilen hizmet kaliteyi arttıracağı gibi hizmet alan kişilerin çeşitli hastalıklardan korunmasını da sağlayacaktır.
 
- Sanitasyon:
Sağlık ve temizlik anlamına gelir. Günümüzde daha geniş kapsamlı olarak tanımlanmaktadır. Ortamın hastalık yapan mikroorganizmalardan arındırılması için gerekli işlemleri sağlık ve temizlik kurallarına uygun yapmaktır.
 
-Hijyen:
Sağlıklı yaşam için bedeni, çevreyi temiz tutmak ve hastalıklardan korunmak için uygulanması gereken önlemlerin tümüdür ve bu konulardan söz eden sağlık bilimidir. Temizlik yapılmış bir ortam hijyenik olmayabilir. Yapılan temizliğin hijyen açısından uygun olabilmesi için gözle görülmeyen insan sağlığına zarar veren mikroorganizmalar, kimyasal madde gibi etkenlerin de yok edilmesi gerekir.
 
- Temizlik:
Herhangi bir ortamda görülebilen kir ya da kir kalıntıların fiziksel veya kimyasal yolla arındırılmasıdır.
 
- Dezenfeksiyon:
Hastalıklara neden olabilecek mikroorganizmaların yok edilerek ya da ortamdan uzaklaştırılarak sayılarının azaltılması işlemidir.
 
- Gıda Güvenliği:
Gıda maddelerinin her türlü bozulma ve bulaşma etkeninden uzaklaştırılması tüketime uygun olmasıdır.
 
-Bulaşma:
Bitki, hayvan ve toprak kökenli yabancı maddeler, ilaç kalıntıları, metalik ve biyolojik bulaşmalar; insan sağlığına zararlı olan plastik madde, deterjan, dezenfektan, radyoaktif madde kalıntıları ve her türlü istenmeyen maddelerdir.
 
- Gıda Maddeleri Üreten İş Yeri:
Gıda maddelerinin ham maddeden başlayarak sınıflandırma, işleme, değerlendirme, dayanıklı hale getirme işlemlerinin yapıldığı ve gıda maddeleri satış yerlerine gönderilmek üzere depolandığı tesisler ile bu tesislerin tamamlayıcısı sayılacak yerlerin tamamıdır.
 
- Gıda Zinciri:
Gıda maddelerinin üretiminde ham maddeden başlayarak hazırlama, işleme, imalat, ambalajlama, depolama, taşıma, dağıtım ve piyasaya arz aşamalarının tümüdür.
 
- Soğuk Zincir:
Soğuk zincir gereksinimi olan gıda maddelerinin üretiminden tüketimine kadar her aşamada kendi özelliklerini koruyabilmesi için uygulanması zorunlu olan soğuk oda muhafaza, soğuk taşıma ve benzeri işlemlerinin tamamıdır.
 
 
Hijyen ve Sanitasyon Kuralları
 
Toplum sağlığının korunmasında önemli olan sanitasyon ve hijyen kurallarının yiyecek içecek sektöründe çalışanlar tarafından çok iyi bilinmesi, uygulanması ve alınan korunma tedbirlerinin yüksek standartta olması gerekir. Aksi takdirde sağlığımız için gerekli olan yiyecekler, onları hazırlayan kişilerin yanlış temizlik alışkanlıkları ve uygulamaları sonucundafiziksel, kimyasal maddelerle ve mikroorganizmalarla kirlenerek tüketimi yapan kişilerin hastalanmasına, zehirlenmesine hatta ölümüne neden olabilecektir.
 
* Son yıllarda bilinçli müşterilerin yiyecek - içecek sektöründe hizmet veren işletmelerden beklentiler:
* Yedikleri yiyeceklerde kalite, güvenlik, ekonomiklik ve temizlik,
* Temiz bir çevrede yemek yeme,
* İyi ve kaliteli servistir.
* Sanitasyon ve hijyen uygulamalarını göz ardı eden işletmelerin karşılaşabileceği olumsuzlukları şu şekilde sıralamak mümkündür:
* Müşteri güvensizliği ve kaybı,
* Satışlarda azalma ve üretim kayıpları,
* Yasal uygulamalar ve cezalar,
* Personelde moral bozukluğu ve motivasyon kaybı,
* Prestij ve imaj kaybı,
* Personele yeniden eğitim verilme zorunluluğu.
 
Günlük yaşantınızda ve iş ortamında sanitasyon kurallarını uygulamaya dikkat ediniz.
 
- Sanitasyon kuralları şunlardır:
 
* Sağlığın korunması için vücut temizliği ve bakımı gerektiği şekilde, sürekli olarak yapılmalıdır.
* Bulaşıcı hastalığı olan kişilerin yiyecek üretimi ve servisinde tedavi olmadan ve hijyen eğitimi almadan çalışmaları önlenmelidir.
* Yiyeceklerde çalışanlardan kaynaklanabilecek kirlenme önlenmelidir.
* Çalışma sırasında temiz önlük giyilmeli.
* Saçların dökülmemesi için bone veya kep takılmalıdır..
* Hasta iken temasın yoğun olduğu işlerden kaçınma ve çalışma sırasında maske takılmalı.
* El temasını aza indirmek için gerektiği yerlerde eldiven kullanılmalı, eğer elde yara, yanık varsa üzeri bantla kapatılmalı ve mutlaka eldiven kullanılmalı.
• El temizliğine dikkat etmeli ve her aşamada çiğ yiyeceklere elledikten sonra, hapşırma, öksürme, ağız, saç elleme gibi davranışlardan sonra elleri
hijyenik bir şekilde yıkamalı.
• Yiyecek üretimi ve servis alanlarında yemek yemekten, sakız çiğnemekten ve sigara içmekten kaçınılmalı.
• Çalışma tezgâhlarının üstüne oturma gibi uygunsuz davranışlardan kaçınılmalı.
* Mutfak, hazırlama alanları ve bulaşık alanlarındaki lavabo ve musluklarda kesinlikle el, yüz yıkanmamalı.
* Mutfak girişlerinde ve tuvalet çıkışlarında bulunan antiseptikli paspaslar veya havuzlarda ayakkabı temizliğin yapmalı.
* Sağlıklı, kaliteli ve temiz yiyecekler satın alınmalıdır.
* Yiyecekleri güvenilir yerden satın almak
* Ambalajsız, açıkta satılan yiyecekleri almaktan kaçınmak
* Ambalajlı yiyeceklerin etiket bilgilerini okumaya, üretim ve son kullanma tarihine, TSE damgasına, net ve brüt miktarına, içindekiler kısmına dikkat
edilmelidir.
* Soğuk depolarınız sık sık temizlenmeli.
* Soğuk oda panelleri ni ıslak deterjanlı bezle sık sık silinmeli.
* Soğuk odaya ilk giren ürün ilk alınmalı.
* Soğuk oda sıcaklığı günlük haftalık aylık rapor edilmeli,
* Soğuk oda kullanım talimatlarına mutlaka uyulmalı.
* Kamu kurumlarının ve belediyelerin denetiminden geçmiş gıdaları satın almak gerekir.
 
Yiyecekler Dikkat Edilecek Noktalar
 
* Yumurta
* Süt- yoğurt- peynir
* Etler
* Sebze ve meyveler
* Kuru baklagiller ve
* Tahıllar
* Yağlar
* Ambalajlı gıdalar,
* Konserveler
* Kırık, çatlak olmamalı, taze ve dış kısmı temiz olmalı.
* Pastörize veya sterilize olmalı.
* Kontrol damgalı olmalı.
* Çamurlu, ezik, çürük, yıpranmış olmamalı. Patates, soğan gibi sebzeler filizlenmiş olmamalı.
* Böcek, toz, toprak içermemeli, küflü olmamalı.
* Acımış, rengi bozuk olmamalı.
* Ambalajı bozuk, delik, yırtık olmamalı.
* Konservelerin üzerinde bombe ve sızıntı olmamalı.
 
 
Bazı Yiyecekleri Satın Almada Dikkat Edilecek Noktalar:
 
* Satın alınan yiyecekler uygun yer, ısı ve sürelerde, temiz bir şekilde depolanmalıdır.
* Ambalajlı gıdalar, konserveler, su oranı düşük (tahıllar, kuru baklagiller vb.) yiyecekler, 10 °C ila 15 °C arasında kuru depolarda saklanmalıdır. Çabuk bozulan besinler soğuk depo larda saklanır. 
*Soğuk  Depolardaki yiyeceklerin üzerleri kapalı olmalı yiyecekler temiz kaplara konularak yerleştirilmelidir.
* Yiyecekler gruplandırılarak, belli bir düzende ve üst üste gelmeyecek ekilde yerleştirilmelidir.
* Mutfakta ve servis alanlarında kedi, köpek gibi hayvanlar olamamalıdır.
* Çalışma alanlarının ve kullanılan araçların işe başlamadan önce temizliği kontrol edilmeli çalışma alanları iş bitiminde temiz bırakılmalıdır.
* Çalışma alanlarında çöp kontrolü yapılmalı, açıkta çöp bırakılmamalıdır.
* Mutfak ve servis alanlarında belli sıklıkla haşere kontrolü yapılmalı, haşerelerin üremelerini engellemek için gerekli önlemler alınmalıdır.
* Yiyecek üretiminde ve servis alanlarında daima temiz su kullanılmalıdır.

WhatsApp chat
WhatsApp chat WhatsApp Danışma Hattı